So sánh bánh Trung thu ở các nước châu Á
- Việt Nam – Bánh nướng, bánh dẻo và sự giao thoa hiện đại
- Trung Quốc – Cội nguồn của bánh Trung thu
- Đài Loan – Sự sáng tạo trên nền truyền thống
- Hồng Kông – Cái nôi của bánh da tuyết
- Hàn Quốc – Songpyeon trong lễ hội Chuseok
- Nhật Bản – Tsukimi dango và tinh thần tối giản
- Singapore – Sự pha trộn của đa văn hóa
- Thái Lan – Mooncake kết hợp phong vị ngọt béo
- Sự đa dạng trong một biểu tượng chung
Tết Trung thu là dịp lễ hội đặc trưng của nhiều quốc gia châu Á, gắn liền với hình ảnh trăng rằm, sự đoàn viên và những món bánh truyền thống. Trong đó, bánh Trung thu (hay còn gọi là mooncake) là biểu tượng quen thuộc, nhưng mỗi đất nước lại mang đến một phiên bản riêng, phản ánh bản sắc văn hóa và khẩu vị địa phương. Bài viết này sẽ so sánh bánh Trung thu ở Việt Nam và các quốc gia khác trong khu vực, để thấy rõ sự phong phú và đa dạng từng đất nước.
Việt Nam – Bánh nướng, bánh dẻo và sự giao thoa hiện đại
Ở Việt Nam, bánh Trung thu truyền thống có hai loại phổ biến: bánh nướng và bánh dẻo. Bánh nướng có lớp vỏ vàng nâu được làm từ bột mì và nướng lò, trong khi bánh dẻo có lớp vỏ trắng mịn từ bột nếp. Nhân bánh thường là đậu xanh, hạt sen, thập cẩm, hoặc thêm trứng muối để tăng vị đậm đà. Ngày nay, Việt Nam phát triển thêm nhiều biến thể mới như bánh Trung thu trà xanh, socola, sầu riêng hay tiramisu, phục vụ cả giới trẻ và nhu cầu quà biếu sang trọng. Ý nghĩa của bánh Trung thu Việt Nam gắn liền với mâm cỗ trông trăng, nơi gia đình sum vầy và trẻ em háo hức rước đèn.
Xem thêm: Tham khảo bảng giá bánh Trung thu Đại Phát năm 2025
Bánh Trung thu dẻo và nướng - hai loại bánh chính của Trung thu Việt Nam
Trung Quốc – Cội nguồn của bánh Trung thu
Trung Quốc được xem là nơi khai sinh mooncake, với lịch sử hàng trăm năm gắn liền với lễ hội Trung thu. Bánh thường có hình tròn tượng trưng cho sự đoàn viên, nhân phổ biến là hạt sen, đậu đỏ, hoặc trứng muối. Đặc biệt, mooncake Quảng Đông nổi tiếng bởi sự tinh xảo, đa dạng trong nhân và lớp vỏ nướng óng ánh. Một số vùng khác lại phát triển phiên bản riêng: Bắc Kinh có bánh nhân hạt, Tứ Xuyên có bánh cay mặn, còn Vân Nam có bánh làm từ thịt. Đây là minh chứng rõ rệt cho sự phong phú trong một nền văn hóa ẩm thực lâu đời.
Bánh Trung thu của Trung Quốc
Đài Loan – Sự sáng tạo trên nền truyền thống
Đài Loan chịu ảnh hưởng sâu đậm từ Trung Hoa nhưng cũng tạo nên nét riêng. Ngoài bánh Trung thu kiểu truyền thống, Đài Loan nổi tiếng với bánh nhân khoai môn, bánh dứa và nhiều loại bánh nhỏ khác được dùng trong dịp rằm tháng Tám. Các tiệm bánh hiện đại thường kết hợp nguyên liệu bản địa như trà ô long, hạt macadamia, hoặc sáng tạo kiểu dáng mới lạ. Bánh Trung thu ở Đài Loan vừa giữ được hồn cốt vừa phản ánh tinh thần sáng tạo của người dân hòn đảo này.
Bánh Trung thu của Đài Loan
Hồng Kông – Cái nôi của bánh da tuyết
Hồng Kông nổi tiếng là nơi khai sinh bánh da tuyết (snow-skin mooncake) vào thập niên 1960. Loại bánh này không cần nướng, có lớp vỏ mềm dẻo, mát lạnh, nhân thường là trái cây, socola hay kem, phù hợp khẩu vị nhẹ nhàng. Bên cạnh đó, Hồng Kông vẫn giữ truyền thống bánh nướng với hộp quà sang trọng dành cho dịp biếu tặng. Sự kết hợp giữa cổ điển và hiện đại khiến bánh Trung thu ở Hồng Kông luôn có sức hút lớn trong khu vực và quốc tế.
Bánh Trung thu của Hồng Kông
Hàn Quốc – Songpyeon trong lễ hội Chuseok
Ở Hàn Quốc, người dân không ăn bánh Trung thu giống Trung Quốc hay Việt Nam, mà có songpyeon trong lễ Chuseok – Tết Trung thu của xứ sở kim chi. Songpyeon là bánh gạo nhỏ hình bán nguyệt, nhân mè đen, đậu đỏ hoặc hạt dẻ, thường được hấp trên lá thông để có hương thơm đặc trưng. Làm songpyeon là hoạt động gia đình, thể hiện sự gắn kết giữa các thế hệ và lời cầu chúc mùa màng bội thu. Đây là minh chứng cho thấy mỗi quốc gia có cách riêng để tôn vinh trăng rằm.
Bánh Trung thu của Hàn Quốc
Nhật Bản – Tsukimi dango và tinh thần tối giản
Nhật Bản kỷ niệm lễ hội trăng rằm với tên gọi Tsukimi (ngắm trăng). Thay vì mooncake nướng, người Nhật chuẩn bị tsukimi dango – những viên bánh gạo tròn nhỏ, trắng mịn, xếp thành tháp tượng trưng cho ánh trăng sáng tròn. Ngoài dango, các loại nông sản mùa thu như khoai lang, hạt dẻ cũng được dâng cúng. Tinh thần của người Nhật thể hiện rõ ở sự tối giản và thanh tao, hướng tới việc chiêm ngưỡng vẻ đẹp tự nhiên thay vì cầu kỳ trong hình thức bánh.
Bánh Trung thu của Nhật Bản
Singapore – Sự pha trộn của đa văn hóa
Singapore cũng có truyền thống ăn mooncake, đặc biệt trong cộng đồng người Hoa. Tuy nhiên, với tính chất đa văn hóa, mooncake ở đây mang hương vị phong phú: từ nhân truyền thống đến hương trà xanh, socola, cà phê, thậm chí là nhân rượu. Snow-skin mooncake rất phổ biến và được sáng tạo với màu sắc rực rỡ. Bánh Trung thu tại Singapore còn trở thành sản phẩm du lịch, thu hút du khách trải nghiệm lễ hội đèn lồng và thưởng thức bánh theo phong cách quốc tế.
Bánh Trung thu của Singapore
Thái Lan – Mooncake kết hợp phong vị ngọt béo
Tại Thái Lan, mooncake cũng được ưa chuộng rộng rãi, đặc biệt ở Bangkok và các tỉnh có cộng đồng người Hoa. Bánh thường có nhân đậu đỏ, hạt sen, nhưng điểm nhấn là các biến thể dùng trứng muối chảy, sầu riêng và nhân custard béo ngậy. Người Thái chuộng vị ngọt đậm, béo và màu sắc rực rỡ. Nhờ đó, bánh Trung thu tại Thái Lan không chỉ là sản phẩm truyền thống mà còn là món quà cao cấp trong mùa lễ hội.
Bánh Trung thu của Thái Lan
Sự đa dạng trong một biểu tượng chung
Bánh Trung thu ở mỗi quốc gia châu Á đều mang dấu ấn riêng, vừa phản ánh lịch sử, văn hóa, vừa thể hiện khẩu vị và phong tục đặc thù. Chính sự khác biệt ấy không làm xa cách, mà còn làm giàu thêm giá trị chung của lễ hội Trung thu – một dịp để con người dù ở bất kỳ nơi đâu cũng cùng nhau hướng về sự sum vầy, sẻ chia và gắn kết.
Xem thêm